De gedachte dat duurzaamheid alleen maar geld kost
– daar moet Jacqueline Cramer helemaal niets van hebben. ‘De geitenwollensokkentijden zijn echt voorbij. Duurzaamheid wordt zakelijk gezien alleen maar interessanter. Om de energietransitie mogelijk te maken en tegelijkertijd geld te verdienen, zullen partijen op nieuwe manieren met elkaar moeten samenwerken.’
Die samenwerking vraagt van alle betrokken bedrijven en instellingen in de keten een andere manier van denken. ‘Als iedereen alleen maar bedenkt hoe je er zelf het meest mee kan verdienen, dan gaat het simpelweg niet lukken’, zegt Cramer.

NIEUW TERREIN BETREDEN

Ze noemt de bouw als voorbeeld waarin anders nadenken over de verdeling van kosten en opbrengsten nodig is. ‘Het circulair slopen van huizen vergt meer tijd en is dus duurder dan traditioneel slopen. Maar daar staat tegenover dat de gesloopte materialen meer opleveren in hergebruik en dat er werkgelegenheid wordt gecreëerd.

Dit voorbeeldsommetje klopt alleen wanneer de sloper en de bouwer vooraf een oplossing vinden voor het verdelen van de kosten en opbrengsten van hun aandeel in de keten. ‘Daarvoor moeten ze allebei uit hun comfortzone stappen en nieuw terrein betreden. Een tussenpersoon die als regisseur het voortouw neemt kan daarbij helpen. Daarmee voorkom je dat partijen afwachtend naar elkaar blijven kijken. De overheid kan die tussenpersoon zijn, maar dat hoeft niet per se.’

WAAR MOET JE BIJ ZIJN?

Jacqueline Cramer vervult zelf die regisseursrol als ambassadeur Circulaire Economie in metropoolregio Amsterdam. In die rol is ze onder andere betrokken bij de aanleg van het duurzame warmtenet waaraan A.Hak heeft meegewerkt. Welke tips heeft Cramer voor bedrijven als A.Hak om een rol te blijven spelen in de duurzame economie?

‘Ten eerste kun je vanuit je huidige positie in de markt laten zien dat je ook in een duurzame economie een belangrijke bijdrage kunt leveren’, zegt Cramer. Voor A.Hak geldt bijvoorbeeld dat de ervaring die is opgebouwd met het aanleggen van gastransportleidingen heel waardevol is voor de aanleg van warmtetransportleidingen. ‘Ten tweede is het verstandig om heel goed in de gaten te houden welke terreinen zich snel ontwikkelen en waar je als bedrijf bij moet zijn.’

WERK VANUIT EIGEN KRACHT

‘Wees je ervan bewust dat je het niet alleen kunt, maar dat je met z’n allen nieuw terrein verkent. Je moet dus durven. Kijk hoe goed werkende consortia dat doen en leer daarvan. Werk vanuit je eigen kracht en verover vanuit daar een nieuwe positie als leider of deelnemer van een consortium. Het nadeel van consortia is dat je aan de voorkant moet investeren in het netwerk. Het grote voordeel is dat ze veel minder vluchtig zijn, je moet elkaar veel langer de hand vasthouden. Elke speler aan tafel is van groot belang. En feit is ook: als je nu niet meedoet, mis je de boot. In aanbestedingen is duurzaamheid steeds vaker een harde eis.’